MADDEYİ TANIYALIM Uzayda yer kaplayan, beş duyu organı ile algıladığımız, kütlesi ve hacmi olan her şey birer Maddedir. Not: Renk, ısı, ışık, ses ve koku madde değildirler. Maddenin Niteleme Özellikleri Bizler maddeleri duyu organlarımızla tanır ve niteleriz. Maddeyi nitelendirirken şu kavramları kullanırız. Saydam: Işığı geçiren maddelere denir. (cam, hava gibi.) Opak: Işığı geçirmeyen maddelere denir. (taş, duvar gibi.) Parlak: Işığı yansıtan maddelere denir. (pırlanta, ayna gibi.) Mat: Işığı yansıtmayan maddelere denir.(odun, kömür gibi) Sert: kolayca şekil verilemeyen maddelere denir. (taş, tahta gibi.) Yumuşak: Kolayca şekil verilebilen maddelere denir. (pamuk, hamur, sünger gibi.) Esnek: Kolaylıkla bükülüp tekrar eski haline dönebilen maddelerdi. (sünger, yay gibi.) Berk: Esnek olmayan maddelere denir. (tahta, toplu iğne gibi.) Suyu Geçiren: Bazı maddeler suyu çekerek geçirirler. (pamuk, yün gibi) Suyu Geçirmeyen: Bazı maddeler suyun çekmez ve geçirmezler. (şemsiye, plastik gibi) Suda Yüzen: Bazı maddeler su içerisinde yüzer. (zeytinyağı, talaş gibi) Suda Batan: Bazı maddeler su içersinde batar. (taş, demir gibi) Mıknatıs Tarafından Çekilen: Demir, nikel çelik, kobalt gibi maddeler. Mıknatıs Tarafından Çekilmeyen: Odun, altın, bakır gibi. MADDENİN HAL DEĞİŞİMLERİ Erime: Katı maddelerin ısı alarak sıvı hale geçmesidir. Buzun su olması gibi. Buharlaşma: Sıvı maddelerin ısı alarak gaz hale geçmesidir. Suyun buhar olması gibi. Yoğunlaşma: Gaz maddelerin ısı vererek sıvı hale geçmesidir. Su buharının su olması gibi. Donma: Sıvı maddelerin ısı vererek katı hale geçmesidir. Suyun buz olması gibi. Not: Bütün katı maddeler ısı alarak sıvı olmazlar yani hal değiştirmezler. Örneğin; kağıt, odun gibi maddeler ısı adlıklarında sıvı hale geçmezler. Ancak şekilleri değişir ve bir daha eski hallerine dönemezler. İşte bu olaya Bozunma deriz.
MADDENİN HALLERİ Doğada maddeler üç halde bulunurlar. 1. KATILAR Belli bir şekilleri vardır ve dışardan bir etki uygulanmadıkça şekilleri değişmez. Akışkanlık özellikleri yoktur. Not: Toz şeker, tuz, un gibi küçük taneli katılar bulundukları kabın şekillerini aldıkları ve aktıkları halde sıvılarla karıştırılmamalıdır. 2. SIVILAR Belli bir şekilleri yoktur. İçine konuldukları kabın şeklini alırlar. Akışkanlık özelliği gösterirler. Su, zeytinyağı, süt benzin gibi. 3. GAZLAR Kendisine ait şekil ve hacimleri yoktur. Ancak içinde bulundukları kabın şeklini ve hacmini alırlar. Gazlar bulundukları ortama yayılma özelliği gösterirler. Örneğin, oksijen, karbondioksit, su buharı gibi.
CİSİM – MALZEME – EŞYA – ALET Cisim: Maddelerin şekil almış haline denir. Örneğin ağaç bir madde iken tahta bir cisimdir. Malzeme: Nesneler, bir şeyler oluşturmak için kullanılan maddelere denir. Örneğin, pasta yapımında kullanılan un bir malzemedir. Eşya: Günlük yaşantımızda kullanıla, eskiyen ama tükenmeyen nesnelerdir. Örneğin, masa, sıra birer eşyadır. Alet: Maddelere şekil vermek veya iş yapmak için kullanılır. Örneğin, testere tahtayı kesmeye yarayan bir alettir. Not: Hayatımızda kullanım açısından maddelerin niteliklerini bilmek zorundayızdır. Çünkü maddeler niteliklerine göre cisim, eşya, malzeme ve alet yapımında kullanılır. Örneğin, ayak sağlığımız için yapacağımız ayakkabı hem yumuşak, hem esnek hem de su geçirmemelidir. İşte bu nedenden ayakkabıları deriden yaparız. ŞİMDİDE ÇOÇUKLAR KONUMUZU DAHA İYİ ANLAMAK İÇİN VİDEO İZLEYELİM.... VİDEOY ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ